با توجه به اهميت عبادي، سياسي و اجتماعي نماز جمعه، ضروري است تحقيقات ميداني در اين زمينه صورت گيرد. براين اساس تحقيق حاضر انجام شد تا عوامل مؤثر و مرتبط با ميزان شركت مردم در نماز جمعه را شناسايي و معرفي كند. اميد است توجه به اين عوامل بتواند ميزان مشاركت مردم در نماز جمعه را افزايش دهد
روش تحقيق زمينهيابي (پيمايشي) و ابزار جمعآوري اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته بود. پرسشنامه شامل ابعاد مشخصات دموگرافيك، وضعيت شركت در نماز جمعه، عوامل مؤثر در حضور در نماز جمعه (شامل: عوامل فردي، خانوادگي، شغلي، رفاهي، مكان نماز جمعه، عوامل مرتبط با امام جمعه، عوامل سازماني و ساير عوامل سياسي، اجتماعي و اقتصادي). جامعه آماري پژوهش مردم سراسر كشور و تعداد نمونه 3040 نفر بود كه به روش خوشهاي چندمرحلهاي از 11 استان كشور انتخاب شدند. اطلاعات حاصل از پژوهش با استفاده از روشهاي آماري محاسبه فراواني، درصد فراواني، ضريب رگرسيون، آزمونههاي آماري t و تحليل واريانس مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند.
در بررسي عوامل دموگرافيك ملاحظه شد كه: متغيرهاي جنسيت، وضعيت تأهل، سابقه جبهه و جانبازي، ميزان سن، ميزان تحصيلات در ميزان شركت در نماز جمعه تأثير دارد. همچنين نتايج رگرسيون نشان داد كه متغيرهاي نگرش و اعتقاد به نماز جمعه،ميزان تقيدات مذهبي، سهولت دسترسي به نماز جمعه و سن از مهمترين عوامل پيشبينيكننده ميزان شركت مردم در نماز جمعه است.
براساس نتايج، شركت در نماز جمعه يك متغير چندعاملي است و عوامل فردي، خانوادگي، سازماني، اجتماعي و سياسي در آن نقش دارد. از بين اين عوامل برخي اهميت بيشتري دارند. لذا ميتوان گفت كساني كه در نماز جمعه شركت ميكنند داراي اعتقادات ديني و تقيدات مذهبي بيشتر هستند. بنابراين براي افزايش مشاركت افراد در نماز جمعه لازم است علاوه بر تقويت اين عوامل به امكانات رفاهي، جذاب بودن برنامه براي جوانان، نوع و ويژگي امام جمعه و فراهمسازي امكان شركت بيشتر افراد به همراه خانواده توجه شود.